Een jodiumtekort komt veel voor. Al vanaf 2004 waarschuwt de Wereldgezondheidsorganisatie hiervoor. In oktober 2008 stond er in een artikel van Medisch Contact dat bijna 40% van de Nederlanders een jodiumtekort heeft. Deze waarschuwingen vanuit diverse kanten blijven aanhouden, dus de waarschuwing van de WHO heeft niet voldoende effect opgeleverd.
Veel mensen kregen via broodzout, wat meer jodium bevat dan jozozout ( = zout met toegevoegd jodium), een redelijke portie binnen. Maar niet alle bakkers gebruiken broodzout en steeds meer mensen beperken het eten van brood gedeeltelijk of helemaal. Zij zullen vooral goed moeten kijken naar de hoeveelheid jodium die ze binnen krijgen.
Maar in 2004 aten veel meer mensen nog brood en ook toen was er al een groot aantal mensen met jodiumtekort, dus concludeer niet te snel dat je wel voldoende zult hebben, als je wel brood eet.

Jodiumtekort, symptomen

Een jodiumtekort is niet makkelijk te ontdekken omdat de symptomen vaak voorkomen en dus weinig aandacht trekken. Er zijn veel overeenkomsten met de symptomen van een tekort aan schildklierhormonen.
En natuurlijk heeft niet iedereen alle symptomen en de ene persoon heeft ze veel duidelijker dan een ander.

1. Koude handen en voeten
2. Vermoeidheid
3. Droge huid en bros of dun haar
4. Spierkramp
5. Huid onder ogen kan er gezwollen uitzien. Ook elders in het lichaam kan dit voorkomen, maar vaak ontstaat het eerste op deze relatief duidelijke en zichtbare plek.
6. Verstopping, overgewicht, verhoogd cholesterol, depressie en andere symptomen passen ook in dit rijtje.

Zie verder bij symptomen schildklier

Andere organen die jodium nodig hebben

De schildklier is niet het enige orgaan wat jodium nodig heeft!
De borstklieren, de eierstokken en de prostaat hebben ook voldoende jodium nodig. Vrouwen met een te lage voorraad jodium in het lichaam hebben een verhoogde kans op het krijgen van knobbeltjes in de borsten. De goedaardige vorm heet mastopathie, maar ook borstkanker kan ontstaan door een langdurig tekort aan jodium. Bij een kankerproces zijn vaak vele factoren betrokken, dus het is absoluut te simpel om te stellen dat jodiumtekort de enige oorzaak is van borstkanker!! Als er sprake is van een tekort aan jodium, dan krijgt de schildklier voorrang boven de andere organen die jodium nodig hebben.
Het zenuwstelsel heeft ook een sterke relatie met het functioneren van de schildklier hormonen en met voldoende jodium. Moeders die tijdens de zwangerschap onvoldoende jodium binnen krijgen, hebben een verhoogde kans op een kind met ADHD-symptomen of autistische klachten.
Jodium is betrokken bij de hoogte van het IQ van babies.
Jodium hoort voldoende voor te komen in de hersenen, met name in de delen die te maken hebben met de ziekte van Parkinson.
Voor al deze aandoeningen geldt dat er meerdere oorzaken mogelijk zijn! En dat de behandeling niet simpelweg bestaat uit het innemen van extra jodium.

Hoe wordt jodiumtekort vastgesteld?

De diagnose van een tekort aan jodium bestaat uit meer mogelijkheden die bij voorkeur allemaal moeten worden gecheckt, maar jodium in urine is de methode die waarschijnlijk het meeste duidelijkheid biedt en het meest wordt toegepast. Overtollig jodium wordt voor 90% via de urine uitgescheiden. De gemiddelde uitscheiding van jodium in de urine geeft weer hoeveel jodium er in de voeding zat en wat het lichaam daarvan heeft uitgescheiden. De meting van jodium in 24 uurs urine is betrouwbaarder dan een meting op 1 moment van de dag.
Als er sprake is van een vergrote schildklier dan is dat zeker een indicatie om verder onderzoek te doen naar jodium, maar niet iedereen met jodiumtekort krijgt een vergroting van de schildklier. Als er sprake is van symptomen van een ontregeling van de schildklierhormonen, dan kan er worden gekeken naar TSH, vrij T4 en vrij T3 in het bloed.

Laboratoriumuitslagen jodium

Elk laboratorium hanteert zijn eigen referentiewaarden op basis van het soort onderzoek dat wordt uitgevoerd en de methode die wordt toegepast.De waarden van zwangere vrouwen horen hoger te zijn dan de normale waarden.

De WHO adviseert de volgende normaalwaarden:
Normaal bij 100 – 200 mcg / liter urine.
Mild jodiumtekort: waarden tussen 50 – 99 mcg / liter urine
Matig jodiumtekort: waarden tussen de 20 – 24 mcg / liter urine
Ernstig jodiumtekort: waarden onder de 20 mcg / liter urine

Bij zwangere vrouwen hoort de normale waarde tussen de 150 – 250 mcg / liter urine te liggen.
Waarden tot 150 mcg zijn te beoordelen als matig jodiumtekort.
Lager dan 100 is echt te laag voor een zwangere.